Het doel of de weg?

‘Het doel heiligt de middelen,’ zei Machiavelli. Ooit maakte ik daar op school een scriptie over, ik vroeg me af of het zo was, maar nu weet ik dat dat niet zo is. Het is een typisch patriarchale manier van denken, de wereld veroveren, macht, de baas zijn, afdwingen, geen middelen schuwen om je doel te bereiken, we hebben gezien hoeveel ellende daarvan komt. Het gaat om de weg, de weg zelf is van belang voor een goed resultaat.

Zo zijn er bijvoorbeeld heel veel mensen die een boek willen schrijven. Maar ik heb iets ontdekt. Het schrijven zelf, daar gaat het om. Het proces. Dat wat er in je opwelt, de creatieve stroom. Natuurlijk geeft het voldoening als het tot een afgerond geheel leidt, een resultaat, tastbaar, iets wat je kunt delen met de wereld. Maar het is zinvol om je af te vragen waar het werkelijk om gaat. Ik kwam erachter dat het gaat om de verbinding met jezelf, je innerlijke bron, het lekker bezig zijn, creatieve vrijheid voelen, jezelf de ruimte geven. Ga maar na, wat zit er achter als je het hebt over je doel, dat je een boek wil schrijven bijvoorbeeld, of veel geld wil verdienen, of iets anders wil bereiken? Vraag het jezelf eens af.

Gaat het je om de erkenning? In dat geval, begin met voor jezelf erkennen waar je behoefte aan hebt, begin ermee jezelf alvast goed genoeg te vinden, lol te hebben in wat je doet. Erken jezelf.

Gaat het je om de vrijheid? Geef jezelf de vrijheid. Maak je innerlijke tevredenheid niet afhankelijk van uiterlijke omstandigheden, maar ga eerst op zoek naar de vrede en vrijheid in jezelf, die is al binnen handbereik. Als het er nu niet is, is het er ook niet als je je doel bereikt. Daar krijgen we het ‘meer, meer, meer-gedrag’ van. Je weet wel, die vrouwen die steeds nieuwe schoenen kopen bijvoorbeeld, omdat ze daar een moment gelukkig van worden. Ook mannen vertonen zulk gedrag, maar dan met de nieuwste gadgets. Of met vrouwen, dat kennen we ook.

Niks zal je innerlijke vrede en vreugde brengen, zolang je het zoekt in doelen die je moet bereiken, dat wat je voor elkaar moet zien te krijgen, pas als je tevreden kunt zijn met jezelf, je leven zoals het is, onafhankelijk van uiterlijke omstandigheden, dan vind je het. Dan kun je nog steeds doelen hebben, niks mis mee, misschien zelfs wel nodig om richting te bepalen, maar we hoeven het niet af te dwingen, zoals Machiavelli betoogde, we laten het vanzelf gaan.

Schaf eerst al dat moeten eens af, want van moeten word je niet gelukkig. Je maakt keuzes, je kiest ervoor om iets te doen of niet.

Ik ‘moet’ mijn huis schoonmaken? Nee, als ik het doe, doe ik dat met een doel. En ja, ik kan dat met rigoureuze middelen doen, als het doel de middelen zou heiligen, zou ik allerlei chemische troep kunnen gebruiken, maar ik kies ervoor om het op een milieuvriendelijke manier te doen. De manier waarop ik het aanpak heeft wel degelijk invloed op het resultaat.

Doe ik mijn werk met plezier, dan zie je dat er aan af, je voelt het, het brengt meer over dan alleen informatie bijvoorbeeld. Er zit energie in. Doe ik het echter met tegenzin, zal het resultaat wellicht ook moeizaam aanvoelen, niet erg aantrekkelijk zijn.

Met voedsel werkt dat ook zo. Met liefde en aandacht bereid smaakt het beter en zal het gezonder voor je zijn. En zo is het met alles. Doe het dus met liefde en plezier, geniet ervan. Dan behaal je vanzelf mooie resultaten. De vreugde zit ‘m in de kleine dingen, de waardering, de verwondering, het respect voor het leven en de natuur. De natuur heeft z’n ritme, alles groeit en bloeit op z’n eigen tijd. En als een zaadje geen vruchtbare bodem vindt of geen schoon fris water krijgt, wat moet er dan van ‘m worden?

Haal al het dwingende eruit, het moeten, de strijd. En alles zal makkelijker gaan en meer kans krijgen zichzelf te regelen en op te lossen.