‘Wie ben je zonder je verhaal?’ zegt Byron Katie. Wat als je het verhaal verandert? Stel je voor: We poetsen nu het hele verhaal weg en we beginnen opnieuw met een schone lei. Dat lukt zelden iemand, omdat we ons leven gebouwd hebben op al die verhalen. Het is ons houvast. We willen houvast. Maar wat we natuurlijk wel kunnen doen is de overtuigingen waar we last van hebben afbreken, als muurtjes die ons in de weg staan en ons uitzicht beperken. “Als er geen identificatie is met wat dan ook, is er geen probleem,” legt Mooji ook uit op verschillende manieren. Het ‘probleem’ begint pas als we onszelf er aan verbinden, als onze gedachten zich ermee gaan bemoeien en we daardoor in beslag worden genomen. Dat is de identificatie ermee, die Mooji bedoelt. Laat dat wat gebeurt gebeuren, neem het waar en laat het…
Wat ik me afvroeg is of ‘een probleem’ zoals we dat waarnamen, dan ook daadwerkelijk verdwijnt. Dat is een kwestie van uitproberen. Je weerstand tegen een situatie loslaten, er doorheen – ademen bijvoorbeeld – geen enkele weerstand bieden, dat is hetzelfde als je er niet mee identificeren. Niet mee vechten, geen oordelen op plakken, gewoon waarnemen. Het zuiveren van al je oordelen eigenlijk, want die oordelen zijn er ongemerkt al. Waarnemen dat je er iets over denkt, dat je er iets bij voelt. Dan blijf je in de positie van de waarnemer. We maken verhalen. We maken voortdurend nieuwe verhalen. Maar we zijn die verhalen niet… Ze komen en ze gaan. Ze verschijnen als een film op het toneel, we kunnen er naar kijken. We spelen ook mee in de verhalen, we hebben een bepaalde rol. Maar wie van een afstandje kijkt, kan inzien dat we onze rol ook kunnen veranderen en dat dat een effect heeft op onze medespelers. We kunnen recht tegenover elkaar gaan staan, maar ook naast elkaar. Waar hangt dat van af?
Als ik het mezelf kwalijk neem dat ik in een bepaalde situatie terecht ben gekomen, dan sta ik tegenover mezelf en niet naast mezelf. Als ik het veroordeel, creëer ik zelf mijn ‘probleem’, ik voel me schuldig of ik vind dat ik iets fout heb gedaan, het maakt ook dat ik ‘streng’ oordeel over anderen, dit is precies de afscheiding. Ik zou ook mezelf met meer liefde en begrip kunnen bekijken en ik hoef het helemaal niet te beoordelen. Het is zoals het is, ik heb op dat moment zo gehandeld. En als ik daarmee iets heb gecreëerd wat nu een blok aan mijn been is, dan kan ik ook iets anders creëren. Waarom zou ik het een wel kunnen creëren en het ander niet? Waarom zou ik het mijn leven lang met me mee moeten blijven dragen als ballast? Het kan ook weg. Het kan opnieuw geprojecteerd worden. Maar alleen met liefde, compassie en niet door mezelf af te keuren. Niet als reactie op wat ik ‘fout’ heb gedaan, maar simpelweg door te begrijpen dat ik de mogelijkheid ook in me heb elke dag een nieuwe voorstelling neer te zetten. Het oude hoeft me niet te blijven achtervolgen, maar het vraagt wel om vrede. Dan pas kan het verdwijnen. Als ik op een diep niveau mezelf helemaal accepteer zoals ik ben, van mezelf hou en in mezelf geloof. En mezelf ook de vrijheid geef opnieuw te beginnen, een nieuw schilderij te maken, een nieuwe film…
Vanuit het beperkte gezichtspunt is er meer angst, dat is logisch. Je overziet het geheel niet en zit als het ware gevangen in je positie. Zie je het geheel wel, dan zie je beter dat er actie-reactie geldt, dat jouw gevoel van onveiligheid bijvoorbeeld een reactie oproept bij de ander, precies zoals dat klopt bij jouw gevoel. Je ziet de ander als bedreiging. Die ander weet dat misschien niet, maar voelt het wel en reageert er op. Wat de ander zegt of doet zal je steeds als ‘gevaar’ beschouwen, want je vertrouwt het niet. Zo blijft dat in stand. Tot je als het ware boven jezelf uitstijgt en het spel ziet. Dan nog vervul je je eigen rol in het geheel, maar omdat je het ziet, verandert er iets. Stel er wordt aan een touw getrokken tussen twee personen en de ene doet niet meer mee. Wat valt er dan nog te trekken voor de ander? Niks. Er valt niks meer te vechten met jou als je niet meedoet. Maar let wel, het gaat hier niet alleen om woorden en daden, maar om werkelijk inzicht, een werkelijk andere houding, een werkelijk besef van eenheid. Dat je net zo goed die ander bent. En… dat je zelf tegenstanders creëert. Of medestanders. Dat is een beter plan.
Uit ‘Een nieuw begin’ – een boek in wording… ! Wanneer het verschijnt, weet ik nog niet. Mocht je geïnteresseerd zijn, hou dan de webwinkel in de gaten of meld je aan voor de nieuwsbrief van Happy View.