Nu het toch zondag is… Het gevoel van ‘moeten’ is een gevoel van schuld. Het menselijk bewustzijn is ermee opgezadeld in de loop der eeuwen. Er zijn wetten en regeltjes, geboden en verboden, officieel en onofficieel, we worden goedgekeurd of afgekeurd, beloond of gestraft, overduidelijk of subtiel. Om een enigzins ‘normaal’ leven te leiden, moet je wel meedoen en op z’n minst een manier vinden om er op een voor jou acceptabele manier doorheen te laveren om er geen last van te hebben. Accepteren is noodzakelijk om niet je leven lang ‘in gevecht’ te zijn met het systeem.
In meer of mindere mate past de mens zich aan. Soms mopperend, soms tegendraads, soms gewillig en soms niet meer. Natuurlijk is het goed om er je vragen bij te stellen en zo hier en daar je eigen ruimte wat op te rekken, als het je te knellend wordt. Systemen zijn bedoeld om ons te dienen en niet andersom, zei mijn vader ooit eens en ja, daar ben ik het wel mee eens. Het is ook wel een goeie maatstaf om te hanteren als je voor jezelf wilt bepalen in hoeverre je er in meegaat. Dient het ons, dient het ‘het geheel’?
Met het vechten tegen systemen, wetten en regeltjes maak je jezelf net zo goed afhankelijk. Het is de kunst om je er niet echt afhankelijk van te voelen en je eigen grenzen te bewaken, te weten dat je je niet hoeft te laten beperken. Te weten dat er overal een oplossing voor is en te weten waar je je eigen vermogen vindt om te doen wat je wilt doen. Laat het geen excuus zijn, niemand houdt je tegen. “The Self, je ware zelf, behoort niemand toe,” zegt Satchidananda in deze mooie passage:
Who is the real slave? It’s not just a person who is purchased by another. If you buy a person and let him work for you, you call him a slave, is it not so? In that sense everyone who works for money is a slave: “Monthly I give you this much money; you work for me.” Everybody who works for a reward is a slave, no matter how high his or her position. It is the attitude that makes a real slave. Even the people we normally think of as slaves are actually free people if they have the right understanding. The Self belongs to no one but you; and no matter what happens on the physical level, you are eternally free.
So remember: If you are working because of attachment to a reward, you are a slave. Don’t do it. Do your work well; have joy in what you do, but don’t look for the fruits of your action. Don’t be careless, but do be carefree. Then you are always your own master.
Doe wat je doet met plezier, dat maakt je vrij. Voor de derde keer deze week zie ik het verband tussen vrijheid en plezier gelegd worden. Plezier is vrijheid en vrijheid is vreugdevol. In je plezier ligt je vrijheid en in je vrijheid ligt je vreugde.
“Doe geen dingen waar je niet achter staat,” heb ik al mijn studenten verteld. Het was de eerste les, die ik zelf kreeg op de school voor journalistiek en hij had zo’n blijvende kracht, dat ik hem graag door wilde geven. De impact ervan was dat ik bepaalde opdrachten heb geweigerd. Dat is niet iets om bang voor te zijn, kan ik je vertellen. Ik nam het risico om ontslagen te worden en dat deed ik bewust. Maar ik ben er nooit om ontslagen, integendeel: ik dwong er meer respect mee af. Niet dat dat de bedoeling was, maar zo werkt het.
Wie zichzelf en z’n eigen maatstaven trouw blijft, is een vrij en blij mens. Daar is helemaal geen gevecht voor nodig. Je doet het, goed en met plezier, of je doet het niet. Zo maak je jezelf vrij van het ‘moeten’. En als je dat doet, dan geef je een voorbeeld. Je zet je angsten en onzekerheden aan de kant, je eigen weg kiezen maakt je sterk. En dat is de kracht die transformerend werkt. Niet alleen in jouw leven, ook in het geheel, in het veld van het menselijk bewustzijn. Iets om je bewust van te zijn!