Heb je als Zelfstandige een modelovereenkomst nodig?

Happy View bied je dit verslag aan, omdat wij zelfstandigheid toejuichen! Wij geloven in een nieuwe wereld en een nieuw economisch systeem, waarin iedereen volledig tot z’n recht komt, iedereen meedoet, meer ruimte is voor creativiteit en eigen initiatief. Waarin ‘de oude structuren en machtsverhoudingen’ worden vervangen voor een flexibeler, eenvoudiger en gelijkwaardiger systeem, waarin zelfs inkomen wordt losgekoppeld van arbeid. Hierover geeft Happy View in de tweede week van juni een nieuw boek uit, gemaakt in co-creatie met een van de hoofdrolspelers in het sociaaleconomische veld.
Wil je daarvan op de hoogte blijven, kan je je aanmelden voor onze nieuwsbrief of onze (nieuwe) winkel in de gaten houden! 🙂

Over de VAR, die verdwijnt…

(verslag informatiebijeenkomst bij Alfa-accountants met belasting- en juridisch deskundigen, 21  april 2016)

De VAR wordt afgeschaft, omdat er veel misbruik13010870_10209375608733172_4782315305716902344_n van gemaakt werd. Zoals bij Post-NL: Vaste medewerkers werden eerst op straat gezet om later met VAR hetzelfde werk weer te gaan doen als zogenaamde ‘zelfstandigen’. In zo’n geval was de opdrachtgever niet aan te pakken: een opdrachtnemer met een VAR op zak was een vrijwaring voor de opdrachtgever, er hoefden geen premies betaald te worden.

De VAR wordt afgeschaft, per 1 mei as. en vervangen door de Wet DBA: Dereguliering Beoordeling Arbeidsrelatie, bedoeld om schijnzelfstandigen te beschermen. Omdat je een VAR had, kwam je niet in de sociale zekerheid. Met de VAR kon dat alleen via de opdrachtnemer worden aangepakt. Deze vrijwarende werking van de VAR houdt nu op. Mocht nu blijken dat de fiscus achteraf concludeert dat een bepaalde opdracht ‘verkapt dienstverband’ was, krijgt de opdrachtgever een naheffing. Die kan aardig oplopen. Want het bedrag wat de opdrachtgever betaalt voor de werkzaamheden wordt dan als nettoloon gezien.

Vanaf 1 mei zijn de opdrachtgever en -nemer samen verantwoordelijk. Er is een gezamenlijke inspanningsverplichting om te beoordelen: Is het zelfstandig of is het een dienstbetrekking?

In geval van twijfel, kies en gebruik je een modelovereenkomst. Er zijn algemene modelovereenkomsten, maar ook specifieke, voor bepaalde beroepsgroepen: je vindt ze hier, op de site van de belastingdienst.

13082654_10209375607053130_8149945735742452990_nNB: Er is een proefperiode van 1 jaar. Dat betekent niet dat je het een jaar kan laten zitten, het is de bedoeling dat je in dat jaar kijkt of en zo ja welke modelovereenkomst van toepassing is. Op de site van de belastingdienst zijn verschillende modelovereenkomsten te vinden. Bijvoorbeeld een voor de bouw, maar ook een die alleen gaat over ‘geen gezagsverhouding’ (dat werd geadviseerd, kies de eenvoudigste).

Een modelovereenkomst is niet verplicht!

Als de zelfstandigheid buiten kijf staat, hoef je je niet bezig te houden met zo’n modelovereenkomst.

BV: Iemand met een massagepraktijk, waar vele klanten komen, is duidelijk zelfstandig.
BV: Iemand die allerlei klussen voor particulieren verricht, badkamers bouwt, huizen schildert ed.
BV: Je neemt een opdracht aan en je vervult die zelfstandig als ‘losse klus’, bv vanuit je eigen kantoor, met je eigen mensen, hoe je het doet is aan jou. (geen gezagsverhouding).

Er zijn natuurlijk schemergebieden: Bijvoorbeeld in de bouw. Huurt een onderaannemer jou in en doe je één keer een klus en doe je dat zelfstandig of huurt hij je in en voer je uit wat hij zegt en gebruik je ook zijn gereedschap en materiaal? En doet hij dat regelmatig?

Het gaat dus over de zelfstandigheid.
Het gaat niet meer om de hoeveelheid opdrachtgevers, dat is niet van belang.

Mocht je vaker voor dezelfde opdrachtgever werken, kan je ook een overkoepelende modelovereenkomst afsluiten, zodat je dat niet elke keer opnieuw hoeft te doen.

Er waren op deze bijeenkomst een aantal mensen die dachten het ondervangen te hebben door een bepaalde constructie, ze lieten zichzelf via een eigen BV ‘inhuren’ bijvoorbeeld, of via een (commerciële) tussenpersoon. Of ze hadden zowel een eigen bedrijf (bv een varkensbedrijf) en werkten daarnaast regelmatig voor iemand anders. Die vlieger gaat niet op. Het is niet zo dat je als je een eigen bedrijf hebt, je niet ook een soort dienstverband daarnaast kunt hebben.
Met name de IT’ers die aanwezig waren, twijfelden over de gezagsverhouding. Zij werken bv ergens met 20 mensen aan een project, gedurende jaren zelfs en onder die 20 mensen waren twee mensen in vaste dienst. De rest van de IT’ers was ingehuurd als zelfstandige, maar je kunt je afvragen hoe zelfstandig ze zijn.

De arbeidsrelatie wordt beoordeeld aan de hand van deze criteria:

Voor een arbeidsovereenkomst geldt:
* verplichting tot betaling loon voor arbeid
* verrichten van persoonlijke arbeid
* gezagsverhouding

Voor overeenkomst van opdracht:
* opdrachtnemer verbindt zich om werkzaamheden te verrichten
* anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst

Wat hier niet bij verteld werd (maar mijn eigen interpretatie is): Loon lijkt me een maandelijks inkomen, terwijl je als zelfstandige per klus betaald krijgt en daar afspraken over maakt. En in dat bedrag zitten dan ook je kosten (voor materialen bv of diensten van derden) en je bent verantwoordelijk voor de totaalklus. Het gaat dan dus niet alleen om loon.

Wat wel als maatstaf werd genoemd is: Kan je je klus uitbesteden aan iemand anders, ben je daar vrij in? Kan je je eigen werkwijze bepalen? Als je een pakje wegbrengt, kan je dan zelf je route bepalen bijvoorbeeld? Een ZZP’er kan zich laten vervangen. (zo niet, heb je te maken met ‘persoonlijke arbeid’ zoals in een arbeidsovereenkomst)

Gezagsverhouding: Doe je ‘de klus’ zelfstandig of ‘in dienstverband’, ben je onderdeel van een groter geheel (met andere werknemers), bepaalt iemand wat je moet doen, wanneer en hoe? Is er een ‘baas’? Of ben je eigen baas? (NB: natuurlijk is er altijd overleg, ook een zelfstandige komt tegemoet aan de wensen van de opdrachtgever.)

In geval van twijfel is er dus een modelovereenkomst af te sluiten. Je kunt kiezen uit de modelovereenkomsten op de site van de belastingdienst, je kunt die modelovereenkomsten ook aanpassen. Alleen de gele delen niet. Er mag ook niets wat in strijd is met die gele delen worden toegevoegd. Wel kan je een eigen modelovereenkomst maken en die voorleggen aan de belastingdienst. Het duurt ± 6 weken voor je daar uitsluitsel over krijgt.
NB: Het is niet verplicht de overeenkomst voor te leggen aan de belastingdienst.

NB: Let goed op wat er in de modelovereenkomst staat, waar je voor tekent, want er hoeft niet zoveel in te staan. Bepalingen over dat de opdrachtnemer verantwoordelijk is voor alle schade, ook door derden bv, doen niet ter zake, maar kunnen wel nadelig uitpakken.

Als je – samen met de opdrachtgever – een modelovereenkomst kiest, werk je ook volgens die overeenkomst. Een modelovereenkomst is geen arbeidsovereenkomst, tenzij niet gewerkt wordt volgens de overeenkomst. (of tenzij de rechter anders bepaalt of de wet verandert)

KORTOM:
Voor velen zal er helemaal geen overeenkomst nodig zijn, het is ook niet verplicht. In geval van twijfel, beoordeel je samen met de opdrachtgever, je bent ook samen verantwoordelijk. (maar niet verplicht!). In dat geval kies je een modelovereenkomst en je kunt hem aanpassen, je werkt volgens die overeenkomst.

Wat je kunt doen als zelfstandige ‘in het schemergebied’: Zoek een modelovereenkomst die past bij de manier waarop je werkt. Leg vast volgens welke modelovereenkomst je werkt. Stuur bijvoorbeeld de modelovereenkomst als bijlage mee in de mail waarin je afspraken maakt met de opdrachtgever. Of verwijs naar het nummer van de modelovereenkomst. Werk volgens de afspraken in de gekozen modelovereenkomst. Zolang jij en de opdrachtgever dat doen, is er geen sprake van loondienst en hoeft de opdrachtgever geen loonheffingen in te houden.

  • voorbeeld van geel, niet te wijzigen gedeelte:
    A verklaart zich er uitdrukkelijk mee akkoord dat B ook voor andere opdrachtgevers werkzaamheden verricht, mits dit een goede uitoefening van de opdracht tussen A en B
    niet in de weg staat.