Geef de angst geen macht

Het is een groot verschil of je de wereld beschouwt als een geheel of als losse individuen, volken of culturen. Een levensgroot verschil. Het verschil tussen dualiteit en eenheid. Kun je mensen die dualistisch denken bewegen naar het zien van de Eenheid? Ik denk het wel. Ik denk dat het te leren is, als men wil. Maar vaak willen mensen dat niet. Ze wijzen liever naar anderen als de boosdoener.

Trump vertegenwoordigt dat dualistische denken en wakkert het flink aan, hoewel hij het over eenheid heeft, ‘een volk, wij Amerikanen, Amerika eerst… ‘ Dat is geen eenheid, want het impliceert een vijand. ‘Ons is iets aangedaan, iets afgepakt en anderen hebben dat gedaan, dus nu vormen we een vuist.’ Dat is meer oorlogstaal. Dat is zogenaamde kracht, vanuit slachtofferschap opstaan en zeggen: ‘We gaan het terugpakken.’
En zo maakt hij een herkenbaar patroon heel zichtbaar. In die zin vertegenwoordigt hij inderdaad ‘de schaduw’ van onszelf. We kunnen allemaal bekijken hoe het bij onszelf werkt. Als er iets gebeurt, hoe klein of groot ook, heb je dan ook de neiging er iets of iemand de schuld van te geven? Is dat niet een automatisme van de menselijke mind? Heb je een vijand nodig om je zelf sterker te voelen?

Een van de opmerkelijkste zaken, vind ik, is dat mensen het hun goed recht vinden om te zeggen dat ze gekwetst zijn, dat ze voor hun recht mogen opkomen, dat ze het recht opeisen bang, bezorgd, verwond, beledigd, geraakt of iets aangedaan te zijn door anderen. Ja, ook mensen die zeggen heel bewust te zijn. En dat is Trumpgedrag. Natuurlijk mag je voelen wat je voelt, maar wat je voelt is van jou. Het gaat niet over de ander. Er je ‘recht’ van maken om ergens slachtoffer van te zijn, lost niks op, maar houdt iets in stand en maakt het alleen maar erger.

De wereld van verschil is dus als je het vanuit ‘Eenheid’ kunt bekijken. Dan begrijp je dat helemaal niks over een ander gaat. Maar dat zich iets vertoont, aan jou, door die ander, waar jij zelf een slag in kan maken. Waarom geef je een ander zoveel macht? Waarom geloof je al die verhalen? Waarom ken je het waarheid toe? Wordt mij iets aangedaan als een ander mij beledigt? Dat hangt ervan af of ik dat persoonlijk opneem. Als ik wijs ben doe ik dat niet. Het zegt namelijk meer over de ander dan over mij. Alles wat je tegen een ander zegt, zegt iets over jezelf, zeg je misschien wel tegen jezelf. Dat wat je niet bevalt aan een ander, wat je woedend maakt, koppel dat eens terug naar jezelf: Wat wordt er geraakt in jou, wat wil je niet zien, waarom geef je het zoveel macht?

Natuurlijk worden we elke dag weer getriggerd, natuurlijk is het nog steeds onze eerste reactie om een ander ergens op aan te kijken. Maar neem de volgende stap ook: Kijk naar jezelf. Stop met oordelen. Want met oordelen hou je het buiten de deur en hou je het in stand. Dit is het punt waarop het nodig is om meesterschap te ontwikkelen. Zie wat er getriggerd wordt in jou, maar los het op. Het is niet bedoeld om te blijven, het biedt je de gelegenheid om te groeien, vooruit te komen, jezelf ergens van te bevrijden. “Ligt het dan aan hem of ligt het aan mij?” vroeg iemand me gisteren. Hoezo moet iemand ergens de schuld van krijgen? Het is altijd een wisselwerking. Als je dat ziet, ben je al een stap verder. Je verwacht bijvoorbeeld bepaald gedrag van een bepaald persoon. En dan krijg je dat ook. Zodra je het ziet, kan je ook eens anders kijken en denken: ‘Het zou fijn zijn als …. ‘  en de kans is groot dat als je je blik richt op wat je wel fijn zou vinden (in plaats van te blijven hangen in wat je vervelend vindt en dat te benadrukken) het ook die kant op beweegt. Probeer het eens uit. Ik merk dagelijks dat het zo werkt, dus dat moet iedereen kunnen. Zo moeilijk is het niet. Begin met kleine dingen, waar weinig lading op zit, dan kan je ervaren hoe makkelijk het is.

‘Hoe kunnen wij zelf iets doen, wat kunnen wij doen?” ook dat wordt me regelmatig gevraagd (in verband met Trump of met wat er in Nederland gebeurt, wat er een beetje op lijkt). Dit dus. Kijk naar je eigen denken, je vijanddenken, je per-ongelukke beschuldigingen, waardoor voel je je aangevallen, wat ervaar je als kwetsend, onwenselijk en bedreigend? Wat buiten jouzelf geef je zoveel macht?

Natuurlijk gaat dit over het ego, dat zich altijd bedreigd voelt en z’n bestaansrecht opeist. De vraag is of we het wel zoveel bestaansrecht moeten geven. Maar het ego verliest stukje bij beetje terrein als je het waarneemt, als je je er niet mee identificeert. Dat is een weg, een proces, steeds opnieuw kom je ‘onware’ stukjes tegen, die op willen lossen. Het ego wil het helemaal niet oplossen, die houdt heel graag aan al die excuses vast die hem bestaansrecht geven. Daarom ziet het eruit als een farce als ik zo’n man zie spreken, in welke film zijn we beland? Hoe serieus moeten we dat nemen? Hoe gevaarlijk is hij?

In mijn logica graaft Trump, evenals elk ego, z’n eigen graf, want er zullen altijd weer nieuwe vijanden zijn en het ego voelt zich altijd bedreigd, het bouwt dikke muren om zich te verdedigen, maar verantwoordelijkheid nemen kan hij niet. In feite creëert hij voortdurend tegenstanders. Ego’s vechten met elkaar. Het ego van de een triggert graag het ego van een ander.

Daar kunnen we dus alert op zijn in het klein, in onze eigen omgeving, in ons eigen leven. Dat is wat wij kunnen doen. Want wat in het klein gebeurt, gebeurt ook in het groot. Maar… we maken ook zelf ‘de vijand’ groot door er bang voor te zijn. Misschien is het wel genoeg om naar onze angsten te kijken en te zien wat onze mind vanuit angst allemaal voor een verhalen verzint en die verhalen niet langer meer te geloven. Waarnemen is genoeg om al die verhalen te laten gaan.

“Ja het klopt dat ik veel angsten heb,” zei iemand laatst tegen me. Ik probeerde uit te leggen dat die angsten zichzelf steeds bewerkstelligen, een kracht zijn, die ondermijnend werkt en op een onbewust niveau negatieve verwachtingen waarmaakt. Okee, stap 1 is die angsten erkennen, maar je hoeft ze toch niet in stand te houden? Je hoeft ze toch niet te verdedigen of in ere te houden? Elke oplossing die je vanuit angst zoekt, lost niks op, omdat de motivatie ‘angst’ is en je die angst dus als ‘waarheid’ beschouwt. Waarom is angst geen waarheid? Dat is de grote vraag natuurlijk. Omdat het niet is wie je bent, omdat het je schaduw is, waardoor je jezelf niet ziet, omdat het een ontkenning is van je eigen kracht en mogelijkheden, omdat angst je blik beperkt.

Als je begrijpt dat alles een eenheid is, waarom is er dan angst nodig? Dan begrijp je dat je zelf invloed hebt op elke situatie. Dat het dualisme alleen bestaat bij de gratie van angst. De afgescheidenheid is kunstmatig. Angst verdeelt en beperkt je zicht op de eenheid. Stel je bent bang voor de toekomst, je bent bang voor tekort, voor ziekte, voor eenzaamheid. En je laat je door die angst leiden. Dan vergeet je naar heel veel andere mogelijkheden te kijken. Dan wordt ook je ‘nu’ waarschijnlijk al gekleurd door die gedachten. Dan heb je een heel terrein te winnen, want het kan wel anders. Het vraagt je je gedachten te richten op wat je wel wenst. Het is of de ene kant op of de andere kant op. Die keuze kan je maken. En ja, dat vraagt discipline en oplettendheid. Maar waarom zou je angsten in stand willen houden? Wat heb je er aan? Wat win je daarmee? Geef de angst geen macht. Ontmantel hem. Laat hem niet over jou regeren.

Dat is het belangrijkste werk wat we nu te doen hebben. Allemaal.

Mocht je er hulp bij nodig hebben, welkom. Ik raad je ‘Herschrijf je eigen leven‘ aan of de videocursus ‘Verwerf Meesterschap‘ omdat je daarmee leert hoe je elke situatie zelf aan kan pakken en de baas kunt zijn.