Soms willen mensen ‘de Waarheid’ niet horen of niet zien. Ik kom het regelmatig tegen en het is een uitdaging om daarmee om te gaan. Je kunt je natuurlijk afvragen of ‘mijn’ waarheid wel ‘de’ waarheid is, want iedereen leeft in z’n eigen waarheid en dat mag ook. Maar er worden zoveel ‘onwaarheden’ geloofd. Waarom willen mensen daar toch aan vasthouden? Terwijl het pijn, ontevredenheid en onvrede oplevert?
Want dat is ‘mijn’ waarheid: Dat kan de Waarheid niet zijn, dat betekent dat je een onwaarheid gelooft, dat veroorzaakt pijn, verdriet, frustratie, woede, onvrede, soms zelfs ziekte. De mens heeft over het algemeen een verkeerd beeld van zichzelf. Hij of zij denkt dat hij niet goed genoeg is, iets niet kan, het niet waard is, alles hem of haar altijd tegenzit of tegenwerkt, hij of zij moet vechten, veel moeite moet doen, dat anderen niet te vertrouwen zijn. Ook anderen worden natuurlijk voortdurend bekritiseert, want als je jezelf niet ziet als ‘goed genoeg’, zie je dat ook in anderen niet.
It takes one to see one.
Maar waarom willen mensen toch niet van dat beeld afstappen? Waarom willen ze zichzelf liever zien als ‘niet goed genoeg’, ‘niet in staat tot’, waarom willen ze liever klein en zwak blijven en zich als slachtoffer blijven gedragen? Wat is er mis met de Waarheid dat je goed genoeg bent, dat je ‘het’ wel kunt, als je er in wilt geloven, in jezelf durft te geloven, vertrouwen hebt en duidelijke keuzes maakt? Stel je voor: Jij bepaalt alles zelf. Jij bent degene die ‘opdrachten’ geeft in jouw leven, die de keuzes maakt: Dit wel en dat niet. Stel je voor dat je alles precies krijgt zoals je het hebben ‘wilt’, inclusief al je twijfels ergens over en je misvattingen, je negatieve verwachtingen en je angsten. Zou je er dan niet eens werk van gaan maken om opruiming te houden in je denkpatroon? Zou je dan niet meer sturing en meesterschap willen verwerven over je gedachten en verwachtingen? Mensen verwachten vaak – onbewust- al dat iets tegenzit, niet goed zal gaan, moeilijk zal worden, onmogelijk is, tegenvalt, maar omdat die verwachting er zit, bewerkstelligt dat zichzelf. En dan hebben ze dus gelijk. Dan hebben ze een ‘waarheid’…
Wat is er zo eng aan positieve verwachtingen? Dat het tegen kan vallen? Ja, dat zit erachter. Dat is de angst waarschijnlijk. En kennelijk is het dan veiliger om in de angst te blijven geloven. Bekend terrein. Voel je je daar echt lekker bij? Is het fijn om in die ‘gevangenis’ te zitten? Kennelijk, want sommigen verdedigen hem met hand en tand. En willen daar bijval voor. Begrip. Steun. Een aai over hun bol, omdat ze zo ‘zielig’ zijn. Aandacht voor hun slachtofferschap, bevestiging daarvan.
Ik kan dat niet en ik doe het niet en dat levert soms heftige confrontaties op. Ik doe het ook niet bij mezelf. Ik accepteer dat soort gedrag ook niet van mezelf, omdat ik weet dat het niet waar is, dat het een excuus is. Bovendien, de keren dat ik het wel heb gedaan, wordt mijn zogenaamde ‘zieligheid’ zo ruimschoots omarmd door anderen, er nog eens dubbel en dwars ingewreven, (niet door iedereen hoor, gelukkig) dat ik er al snel genoeg van had. Ik wil helemaal geen aandacht voor mijn zwakheden, mijn misvattingen over wat mij zou zijn aangedaan, ik wil helemaal niet in die hoek terecht komen. Want dat is het punt, hoe meer je daar de aandacht op vestigt, hoe meer aandacht je daarvoor vraagt en krijgt, hoe erger het wordt! Je bevestigt het en versterkt het en hoe kom je in hemelsnaam nog uit die positie als je al die verhalen gelooft?
Het heeft mij misschien wat radicaal gemaakt. Maar denk eens na: waarom zou je onwaarheden, leugens en grote vergissingen gaan bevestigen, voeden en koesteren? Dat voelt niet goed. Ik probeer natuurlijk wel op liefdevolle wijze een ander perspectief te laten zien, waar mensen vaak wel blij mee zijn, zich beter en sterker door voelen. Maar het kan ook gebeuren dat er dan een gevecht ontstaat in zichzelf, waar ik dan voor op moet passen, want het is makkelijker om dat gevecht met mij te voeren en zelf lekker in die ‘ja-maar’ positie te blijven hangen. Dat heeft tenslotte ogenschijnlijk al veel opgeleverd. Soms is die aandacht zelfs verslavend. Is dat echt fijn, een aai over je bol krijgen, omdat je je zwakker voordoet dan je bent? Of pak je de hand aan, die je overeind trekt en zegt: Kom maar, sta op en wandel, je kan het.
Als ik in iemand geloof – en waarom zou ik dat niet doen, ik geloof in iedereen – sta ik te juichen bij elke stap, moedig ik hem graag aan verder te gaan, te ontdekken hoeveel ruimte en plezier er valt te beleven als je uit je hoekje durft te komen, vier ik elk succes graag mee, mag hij best zeggen hoe spannend het is en hoe eng misschien, maar ik ga hem niet bevestigen in z’n negatieve verwachtingen en angsten of onmacht. Daar help ik iemand niet mee. Daar help ik mezelf ook niet mee. Misschien moet je wel zo radicaal zijn als je dat inziet.
Over het algemeen zijn we bang voor onze eigen grootsheid. Wat als alles lukt? Wat als het zo makkelijk is? Wat als het allemaal goed gaat? Als het kan? Wat als we die strijd helemaal niet hoeven te voeren, als we simpelweg mogen geloven in onszelf en erop kunnen vertrouwen dat alles goed komt en vanzelf de goede kant opgaat als wij het gewoon laten om ‘het’ tegen te werken? Het zijn allemaal oude patronen, waarin je vastgeroest kan zitten. Overtuigingen over onszelf en het leven, die niet kloppen. Waarom zou je je niet goed willen voelen, waarom zou je jezelf niet mogen bevestigen in je eigen kracht, in je eigen grootsheid? Je eigen mogelijkheden en je eigen meesterschap?
Het is niet van jou, al die overtuigingen zijn je wijsgemaakt of je hebt het jezelf wijs gemaakt, je bent het gaan geloven, maar dat is wat niet lekker voelt. Begin er eens mee om positief over jezelf te denken. Jezelf te vertellen dat je al goed bent. Dat je je niet hoeft te bewijzen, stop met jezelf bekritiseren en afvallen, stop ermee jezelf verhalen te vertellen die je klein en afhankelijk maken. Je hebt het in je om een ander beeld van jezelf en je leven te formuleren, durf te kiezen wat je echt wil geloven. De Waarheid voelt goed. En dat is het enige wat echt goed voelt. “Show me the Truth,” zeg ik wel eens in verwarrende situaties. En dat kan confrontaties opleveren, maar dat is niet iets om echt bang voor te zijn. Want de Truth is altijd prettiger en dient je veel meer dan de chaos van de ‘untruth’.