Schuldgevoel is een schild waarachter we ons verschuilen…

Ik loop een buurvrouw van een straat verderop tegen het lijf. Ze laat zien dat ze onder de verf zit, het was me nog niet opgevallen, dus het valt wel mee. Haar hele huis krijgt een nieuw fris kleurtje. “Zo, je bent lekker bezig!”
“Ja, misschien om te verhuizen…”
“O ja, hoezo?”
Vanwege de buurvrouw…. daar kwam het op neer. Oei…
“Je weet dat het niet over de buurvrouw gaat, hè?”
Ooit zat ik met haar in een leesgroepje en bespraken we het leven aan de hand van Krishnamurti, meester Eckhart en Thich Nhat Hanh. “Ja, ik dacht al, ik moet eens met jou gaan praten,” zegt ze. “Dan weet je het dus al,” lach ik. We hebben het er even over, de buurvrouw heeft een enorme impact op haar, omdat die zichzelf heel belangrijk vindt en wat zij belangrijk vindt, wie zij is, telt niet mee. “Bepaalt de buurvrouw dat?” “Euh…”
“Als alles een spiegel is, wat het is, komt zij jou hier iets bieden, waar je je voordeel mee kan doen.” Het ligt voor de hand, maar als je er zelf middenin zit, zie je het niet altijd even scherp. De spiegel heeft namelijk nog een poetsbeurtje nodig.

Om jezelf te zijn heb je de toestemming van anderen niet nodig. Ook hun goedkeuring niet. Het is je eigen idee dat je niet gezien, gehoord, serieus genomen wordt door een ander en daarvan krijg je de bevestiging. Maar je bent zelf degene die jezelf serieus moet nemen, nou ja, niet al te serieus, maar het is aan jou om naar jezelf te luisteren en jezelf trouw te zijn, jezelf te zien.

Daar komt een schuldgevoel om de hoek kijken. Een universeel stukje karma, dat wat mij betreft nu in z’n geheel getransformeerd mag worden. Ze vindt namelijk ergens dat ze er zou moeten zijn voor de buurvrouw, die is namelijk ziek geweest en in die tijd heeft zij van alles voor haar gedaan. Maar nu is het kennelijk weer tijd voor haar eigen leven en is het moeilijk zich los van te maken van het ‘er moeten zijn voor de buurvrouw’, terwijl alles in haar roept om voor zichzelf te kiezen. “Als je zou verhuizen, zou je precies hetzelfde op een andere manier weer tegenkomen, je kunt niet wegvluchten voor de lessen in je leven. Maar dat is ook niet wat je echt wilt. Wat je echt zou willen is dat het helemaal niks uitmaakt wat de buurvrouw denkt of vindt. Dit is een kans om je te bevrijden van het idee dat je niet je eigen leven op je eigen manier mag leiden, jullie spelen een spel met elkaar, de buurvrouw komt je dit aanreiken.”

We leggen de autoriteit maar al te vaak buiten onszelf neer. Dit is alleen maar een goed voorbeeld. Zij denkt dat de buurvrouw denkt… wat de buurvrouw echt denkt, weet ik niet, maar dat maakt ook helemaal niks uit. Daar gaat het niet over. We maken onszelf onvrij door onze eigen gedachten. We denken dat er iets van ons wordt verwacht, dat we aardig gevonden moeten worden, dat we toestemming en goedkeuring nodig hebben, dat we niet zomaar voor onszelf mogen kiezen. Waarom zouden we onszelf weg moeten cijferen? Waarom zouden we niet naar onze eigen innerlijke stem luisteren? Waarom zouden we zelf zo’n bezwaar maken tegen wat onze intuïtie ons ingeeft? We zijn zelf de enige saboteur. En dat is angst. (Faalangst of angst voor succes, dat maakt niet uit, zei Julia Cameron, zie vorige blog.)

‘Waar vind jij de rust?’ vroeg ze aan mij. ‘Gewoon thuis,’ reageer ik verbaasd. Ze was nu op zoek naar een boshuisje. Natuurlijk, de natuur is voedend en dat is altijd goed voor je. Zeker. Maar de rust vind je in jezelf, niet eens zozeer in je huis. Wie op reis gaat om van een probleem af te zijn, vergist zich. Het ‘probleem’ gaat gewoon mee. Wat natuurlijk wel helpt is om er van een afstandje naar te kijken, vanuit een hele andere omgeving is dat vaak wel makkelijker. De aandacht op hele andere dingen richten, helpt ook.
Maar ‘een probleem’ verdwijnt pas echt, als het begrepen is. Als er een omslag komt in je denken en in je gevoel. Een inzicht, een openbaring, een keuze, een helder moment waarop je het ineens ziet. We richten onze blik veel te makkelijk op zaken waar het eigenlijk helemaal niet over gaat. Afleidingsmanoeuvres…

Schuldgevoel is een schild waarachter we ons verschuilen…

Die buurvrouw is alleen maar een excuus. En zo hebben we allemaal onze excuses. Ik herinner me er zelf ook nog wel wat. Als je er middenin zit, heb je het niet door, je voert een heel gevecht. Maar wat je kunt onthouden is dat het nooit over de buurvrouw gaat! Ook niet over je partner of je kind of je baas of de bank. Niet over je huis en niet over je werk. Het gaat allemaal over jezelf.

Als Moentje een snoepje wil, gaat het helemaal niet om dat snoepje, het gaat om die aai over haar bol. De aandacht. Luister naar jezelf en geef jezelf de aandacht die je nodig hebt. Dan pas kan je anderen ook oprechte aandacht geven. Niet omdat het moet, maar als je dat echt wil. Vanuit je hart. Luisteren naar je hart is luisteren naar jezelf.