Vrouwelijke kleding

Heerlijk weer, zonnetje, vrolijkheid… ik wandel naar buiten en loop tot mijn grote verbazing een niqab tegen het lijf. Nou heb ik die wel vaker gezien, maar nooit eerder in mijn eigen straat. Er komt een hele vriendelijke stem onder dat zwarte gewaad vandaan, die haar kinderen toespreekt. Ik kijk naar de kinderen, niks bijzonders aan te zien. Een kleine auto parkeert, met een ‘gewone’ man, haar man.
Iemand in een niqab kan je niet eens gedag zeggen, hoe kan het de bedoeling zijn dat mensen zich zo afsluiten voor andere mensen, dat ze zich verstoppen in een zwart gewaad, zo onzichtbaar dat je geen contact met ze kan leggen? Dat denk ik. En dat heeft helemaal niks met (een oordeel over) moslims te maken, want die zijn er in alle soorten en maten, ik ken er genoeg.

‘Toevallig’ had ik het net met iemand over kleding. Het universum doet leuk mee… In hoeverre is het nodig om je aan te passen aan de heersende normen, wil je serieus genomen worden en gerespecteerd worden? Moet je je kleden op een manier die de ‘buitenwereld’ zint of trek je gewoon aan wat lekker zit en trek je je niks aan van de zogenaamde ‘normen’? Natuurlijk maakt het uit wat je aan hebt, het is meestal het eerste wat een bepaalde indruk geeft. Zelfs als we dat vervelend vinden en daar niet aan mee willen doen, ontkomen we er niet aan. Want ‘onaangepast’ is ook een statement. Ergens ’tegen’ zijn is ook een vorm van afhankelijkheid.

Gewoon aantrekken waar je je zelf lekker bij voelt, zo eenvoudig is dat niet. Want je houdt er onbewust rekening mee dat je kleding het beeld bepaalt, je drukt er iets mee uit. Vooral als vrouw. Kleed je je vrouwelijk of juist niet? Benadruk je je vrouwelijke lichaamsvormen of moffel je ze juist weg? Doe je dat voor jezelf of voor de omgeving? Doen we onszelf een plezier om ons seksueel aantrekkelijk te kleden of juist niet? Zoveel mensen zoveel antwoorden natuurlijk, met als extreem voorbeeld zo’n niqab. Met deze vrouw kan ik geen contact maken.

Over het algemeen kleden wij ons in Nederland als vrouw niet zo vrouwelijk, we dragen broeken, slobbertruien, maar ook als we ‘netjes’ voor de dag willen (moeten) komen, mag het nog steeds wel lekker zitten. Best een verworven vrijheid. We doen er wel moeite voor om er ‘leuk’ uit te zien, maar daarin volgen we wel onze eigen smaak en voorkeur. Wij worden niet opgevoed om ‘de man te behagen’, of ervaren jullie dat anders?

In Turkije (en vele andere landen) is dat anders. Ondanks dat het me raakt en soms zelfs woedend maakt, probeer ik het te begrijpen en wil ik weten hoe dat zit. Het hele idee dat je als vrouw op de wereld zou zijn om het de man naar de zin te maken, stuit me tegen de borst. Ik ben blij dat ik in Nederland ben geboren en als vrouw dus meer vrijheid geniet en zo niet hoef te denken. Maar ook hier hebben we  te maken met afkeuring en beoordelingen op basis van ons uiterlijk. In hoeverre heeft ‘je goed voelen’ te maken met ‘er goed uitzien’? Daar gaat het eigenlijk om. Dat je je goed voelt.

Maar wat nou als ik de kleding aantrek waarin ik me zelf prima voel en ik kom ergens waar men dat afkeurt? Daar ligt het werkelijke probleem, de ‘afkeuring’ is naar. Het beoordeeld worden op uiterlijk is naar. Het moeten voldoen aan bepaalde maatstaven is vervelend. Het afgewezen worden is pijnlijk. Dan voel je je zelfs in je eigen outfit, die thuis nog prima was, ook niet meer lekker. Toch gaat alles altijd over jezelf en je eigen gevoel.

Tegen de persoon die graag een ‘sexy’ vrouw naast zich heeft en die dus continue zo kijkt naar en oordeelt over vrouwen, zeg ik: “De vraag is of ik mannen moet ‘pleasen’ of mijzelf.”
“Ja, je hebt gelijk,” zegt hij. “Wat maakt je meer gelukkig, als je eruit ziet zoals je zelf wil of als mensen je leuk vinden omdat je eruit ziet, zoals je eruit moet zien? Dat is een goeie vraag.”
“Inderdaad,” zeg ik. “Hetzelfde geldt voor gedrag. En voor de keuzes die je maakt.” Dat beaamt hij.
“Hoe blijf je jezelf trouw? Ik zeg niet dat ik er niet leuk uit wil zien, maar het kan zijn dat er ergens wel ‘een reactie op’ meespeelt.”
We hebben het er nog over…. Hij moet nu z’n overhemden gaan strijken. Dat geeft mij de kans om een grapje te maken: “I am very, very sorry for you –  dat je dat zelf moet doen!”

De eerste keer dat ik deze vriend ontmoette, vroeg hij mij om z’n kleding te strijken. Ik schoot in de lach en dacht dat het een grapje was. Hij werd boos, want het was serieus. “Mocht je denken dat ik aan het solliciteren ben als huwelijkskandidaat, laat ik je uit de droom helpen, dat is niet mijn ambitie,” reageerde ik ontsteld. Later konden we er hartelijk om lachen. Want, eerlijk is eerlijk, hier leren we veel van. Maar wat ik niet begrijp – en dat is waarschijnlijk ook precies het probleem van ‘de man’ (excuus voor de veralgemenisering, in Nederland is dat vaak al heel anders): Aan de ene kant zoeken ze dus een ‘sloofje’ om voor ze te zorgen, te strijken en te koken en aan de andere kant moet ze vooral aantrekkelijk voor de dag komen. Geen wonder dat het dan regelmatig gebeurt dat het ‘sloofje’ thuis zit te wachten op ‘de baas’, die onderweg is afgeleid door een aantrekkelijke (vrije) vrouw. En dan? Er een niqab overheen gooien om te garanderen dat alleen jij haar ziet? Of als vrouw zelf een niqab gaan dragen om niet als doelwit gezien te worden en nog enige vrijheid te behouden?

Ik kom er niet uit, zowel de niqab als ‘de-sexy-kledij-om-te-behagen’ hebben alleen maar te maken met het feit dat ‘de man’ een vrouw als lustobject ziet en/of wil bezitten. Niemand is in mijn ogen ‘van’ een ander. Elkaar vrijlaten, respecteren en liefst ook stimuleren om zoveel mogelijk ‘jezelf’ te zijn, in alle opzichten. Dat lijkt me de beste  maatstaf. Maar ja, wat is ‘jezelf’ als je bent opgegroeid met bepaalde ideeën? Wat is ‘jezelf’ als je protesteert en je juist niet aan de verwachtingen voldoet?

Toch wel makkelijk als je een hond of een kat bent. Dan hoef je er nooit over na te denken wat je aantrekt.